پیچ و مهره خشکه
پیچ و مهره خشکه در واقع پیچی است که در ساخت آن از فولاد ضد زنگ استفاده شده است. واژه خشکه به معنای فولاد در فارسی می‌باشد، به همین دلیل منظور از پیچ خشکه همان پیچ فولادی می‌باشد. پیچ‌ها با توجه به متریالی که برای ساخت آنها استفاده می‌شود، در چند گروه دسته‌بندی می‌شوند. برای ساخت پیچ و مهره، معمولا از موادی مانند آلومینیوم، برنج، آلیاژ مس، پلاستیک، استیل، فولاد ضد زنگ، فولاد و تیتانیوم استفاده می‌شود.
همانطور که بیان شد، پیچ و مهره خشکه از جنس فولاد ضد رنگ ساخته می‌شود، در واقع آنها از مقاو‌م‌ترین انواع پیچ و مهره هستند و از لحاظ شکل ظاهری، گرید، رزوه و … به مدل‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. اما به طور کلی هر کدام از آنها را که با فولاد ساخته شده باشند را پیچ و مهره خشکه می‌نامیم. به طور کلی، همان متریال استفاده شده برای تولید پیچ‌ها است که نشان‌دهنده میزان استحکام کششی و مقاومت آنها را در برابر فشارهای مختلف نشان می‌دهد.
پیچ و مهره خشکه چیست
در صورتی که شما همواره با عبارت “پیچ و مهره خشکه” مواجه می‌شوید و علاقه‌مندید تا مفهوم و معنای آن را درک کنید، با همراهی در ادامه این مطلب توضیحاتی را خواهید یافت.
اصطلاح “خشکه” به فولاد اشاره دارد. بیان “پیچ خشکه” برای محصولاتی استفاده می‌شود که سختی آنها نسبت به آهن و فولاد معمولی بیشتر بوده و از فولاد با درصد کربن متوسط در ساخت آنها استفاده شده است.
پیچ‌ها را می‌توان براساس مواد اولیه‌ای که در ساخت آنها استفاده می‌شود به چند گروه تقسیم کرد: در ساخت پیچ‌ها از موادی همچون آلومینیوم، برنج، آلیاژ مس، پلاستیک، فولاد، استیل، فولاد ضد زنگ و تیتانیوم استفاده می‌شود. پیچ خشکه نیز یک نوع پیچ است که از فولاد ضد زنگ ساخته شده و به عنوان یکی از پیچ‌های مقاوم‌تر شناخته می‌شود. این پیچ دارای شکلی استوانه‌ای با شیارهای مارپیچی است و برای اتصال مواد نرم و سخت مناسب است.
گرید در نامگذاری انواع پیچ و مهره به چه معنا می‌باشد؟
گرید پیچ، در واقع عددی است که ویژگی‌های بارز یک پیچ را نشان می‌دهد. این واژه صنعتی در واقع نشان‌دهنده این است که یک پیچ از چه موادی ساخته شده است و مقاومت و سختی آن در برابر هرگونه فشار، خورندگی و … در چه اندازه‌ای می‌باشد.
پرکاربردترین گریدهای مصرفی در صنایع مختلف و ساختمان‌سازی، گرید 10.6، 8.8 و 12 می‌باشد. البته لازم به ذکر است که پیچ‌های با گرید 10.9 با توجه به استحکام و ویژگی‌هایی که دارد، بیشترین کاربرد را میان سایر انواع پیچ و مهره خشکه دارد. همچنین لازم است بدانید که پیچ و مهره‌های با گرید 5 و 4 از آهن ساخته شده‌اند و مقاومت بسیار کمتری دارند. پیچ‌های با گرید 8.8 قابلیت مقاومت، تا وزن 80 کیلوگرم را دارند. البته در برخی موارد موارد بجای استفاده از واژه گرید، از عبارت کلاس استفاده می‌کنند.
اگر به دنبال خرید انواع پیچ و مهره خشکه باشید، مطمئنا در بازار متوجه برخی انواع دیگر مانند مهره‌های HV10 نیز شد‌ه‌اید. این مدل، در واقع همان مهره‌های خشکه با گرید 10 می‌باشند و به آن گوشه‌دار نیز می‌گویند که در سایز‌های مختلفی تولید می‌شوند.
پیچ و مهره 10.9 چه ویژگی‌هایی دارند؟
شاید برای شما هم سوال پیش آمده باشد که پیچ‌های با گرید 10 چه تفاوتی با سایر کلاس‌های دیگر دارند؟ بهتر است بدانید، در هنگام ساخت این نوع از پیچ‌ها، از میزان کربن بیشتری استفاده می‌شود. همچنین از دیگر ویژگی‌های ساخت این نوع از پیچ‌ها، می‌توان به استفاده مقدار معینی از فلز بور، درصد کمتری از فسفر، گوگرد، منگز و کروم اشاره کرد. یکی از مزایای اصلی پیچ‌های با گرید 10.9، مقاومت بسیار بالاتر در برابر وزن و فشار، نسبت به سایر نمونه‌ها دیگر، است. در واقع این نوع از پیچ‌ها، می‌توانند بارهای تا فشار 320 مگاپاسکال را تحمل کنند. با توجه به ویژگی‌های ذکر شده، این پیچ‌ها برای استفاده در شرایط آب و هوایی بد و همچنین شرایط با فشار بالا مناسب می‌باشند.
تولید پیچ و مهره خشکه
برای تولید پیچ و مهره‌های خشکه، ابتدا از مفتول CK45 استفاده می‌کنند و پس از کشش و قالب‌گیری، در دستگاه‌های مخصوص، پیچ و مهره خشکه تولید می‌شود. در این روش، پیچ‌های خشکه در انواع نیم دنده و تمام دنده تولید می‌شوند که هر دو آنها کاربردهای بسیار زیادی دارند و برخلاف پیچ‌های آهنی که انواع نیم دنده آنها کاربردهای زیادی ندارد، در پیچ‌های فولادی اتفاقا این نوع دارای کاربردهای بسیار بیشتری نیز می‌باشد. همچنین پیچ‌های خشکه در انواع دنده‌های میلیمتری معمولی، دنده درشت وو دنده اینچی نیز تولید می‌شود که نوع دنده میلیمتری آن، کاربردهای بیشتر نسبت به سایر مدل‌های دیگر دارد. البته از انواع دنده درش و اینچی، در صنایعی مانند خودروسازی و … نیز استفاده می‌شود.
مشخصات فنی پیچ و مهره خشکه
انواع پیچ و مهره خشکه به ازای هر میلیمتر مربع از سطح مقطع خود، می‌تواند باری با وزن 80 کیلوگرم را تحمل کند که این میزان، 30 کیلوگرم بیشتر از پیچ‌های آهنی می‌باشد. این نوع از پیچ و مهره‌ها، دارای درصد کربن بیشتری نسبت به نمونه‌های آهنی خود هستند و همین امر موجب افزایش سختی قابل ملاحضه‌ای می‌شود. پیچ و مهره‌های خشکه در بازار به صورت گالوانیزه سرد و گرم موجود هستند. همانطور که بیان شد، این پیچ‌ها در سه گرید مختلف ساخته می‌شوند که جنس هر کدام از آنها به شرح زیر است.
- پیچ خشکه گرید 8.8: کربن و استیل
- پیچ خشکه با گرید کششی 10.9: فولاد آلیاژی و کربن
- پیچ خشکه با گرید کششی 12.9: فولاد آلیاژی و کربن
پیچ آلن خشکه
پیچ آلن خشکه یکی از انواع پیچ پرکاربرد است. این نوع پیچ در صنایع مختلف استفاده می‌شود. پیچ آلن خشکه معمولاً با سرهای استوانه‌ای و تخت تولید می‌شود.
هر دو نوع سر تخت و استوانه‌ای این پیچ در بازار موجود است و با گرید و استاندارد خاصی عرضه می‌شود. این نوع پیچ معمولاً دارای دنده‌های درشت و گام 1 میلیمتری است. اندازه‌های مختلف این پیچ در بازار از 3 میلیمتر تا 36 میلیمتر متغیر است.
متقاضیان می‌توانند براساس نیاز خود، طول مورد نظر را انتخاب کنند. در این مورد نیز توصیه می‌شود دقت لازم را به خرج دهید. زیرا در غیر این صورت، باید پیچ را با دقت بالا برش دهید.
پیچ اتاقی خشکه
پیچ اتاقی خشکه به دلیل ظاهر و طراحی خاص خود بدون استفاده از آچار نصب می‌شود. این نوع پیچ خشکه نیز با گریدهای مختلفی عرضه می‌شود. دو گرید پرکاربرد پیچ اتاقی عبارتند از 5.6 و 8.8. این پیچ گاهی به عنوان سمانته نیز شناخته می‌شود، اما به طور کلی به آن پیچ اتاقی می‌گویند.
پیچ سوکی خشکه
پیچ سوکی خشکه، جزو پیچ‌های اتاقی است و به عنوان پیچ اتاقی سرتخت نیز شناخته می‌شود. این نوع پیچ بدون نیاز به آچار یا پیچ‌گوشتی با سهولت بسته می‌شود.
پیچ سوکی خشکه، همانند سایر پیچ‌های اتاقی، دارای گرید 5.6 است. این گرید به وسیله عملیات حرارتی، استحکام بالایی را به پیچ سوکی خشکه می‌بخشد و این مزیت بزرگی است. این نوع پیچ به دو دسته تقسیم می‌شود و مبنای تقسیم آن، پل پیچ است. انواع پیچ سوکی عبارتند از:
- پیچ سوکی معمولی
- پیچ سوکی گل پهن
- پیچ سرمته خشکه
پیچ سرمته خشکه
پیچ سرمته خشکه، از جمله پیچ‌های خشکه است که کاربردهای متنوعی دارد. این نوع پیچ خشکه از خانواده پیچ‌های خودکار است و به دلیل ظاهر و سایز مناسب خود، در اتصالات مختلف استفاده می‌شود. لذا در بسیاری از موارد قابل استفاده است.
تفاوت اصلی بین پیچ‌های خودکار و پیچ‌های سرمته در نوک آنها است. به طور کلی، پیچ سرمته دارای نوکی شبیه به مته است در حالی که پیچ خودکار دارای نوکی تیز است.
پیچ ام دی اف خشکه
پیچ ام دی اف خشکه، در صنایع چوب و ساخت کابینت به دلیل رزوه و طراحی منحصر به فرد خود استفاده می‌شود. این نوع پیچ به قطعه فرو رفته فشرده و محکم می‌شود بنابراین نیازی به استفاده از مهره ندارد. اما لازم به ذکر است که استفاده از این پیچ در فلزات توصیه نمی‌شود و تنها برای چوب مناسب است.
گرید پرکاربردترین پیچ ام دی اف خشکه، گرید 8.8 است. این گرید نیز دارای استحکام و مقاومت لازم برای صنعت چوب می‌باشد.
انواع مهره خشکه
مهره HV، یک مهره شش گوش با مقاومت بسیار بالا است. در صنایع مختلف، استفاده گسترده‌ای دارد و به ویژه در صنعت خودروسازی تقاضای زیادی دارد.
مهره HV از یک آلیاژ فولادی ساخته شده است که استحکام بالا و تحمل وزن بالا را فراهم می‌کند.
مهره خشکه، برای استفاده همراه با پیچ، نیاز به استفاده از مهره‌ای با کلاس برابر یا بالاتر دارد. علاوه بر این، فشاری که بر مهره وارد می‌شود نیز باید مد نظر قرار گیرد. در اینجا مهره خشکه به عنوان یک گزینه مناسب مطرح است. در خرید مهره خشکه، باید به گرید و سایز آن توجه کنید، زیرا در غیر این صورت ممکن است باعث هدر رفتن هزینه شود. روی مهره خشکه معمولاً دو عبارت حک می‌شود، یکی نام برند و دیگری مقاومت کششی آن است. با توجه به این نکته، می‌توانید مهره مورد نظر خود را انتخاب کنید.
مشخصات فنی پیچ و مهره‌های خشکه
- مقاومت در برابر خوردگی:
در مکان‌هایی که خوردگی چالش‌برانگیز است، می‌توان با روکش کردن پیچ و مهره‌های گالوانیزه این مشکل را برطرف کرد. اما در این شرایط، هزینه‌های محافظت، خرابی احتمالی و از بین رفتن زیبایی ظاهری نیز باید در نظر گرفته شود. استفاده از پیچ و مهره‌های خشکه در مقایسه با روکش کردن و آبکاری کردن دیگر انواع پیچ و مهره، راه‌حلی آسان‌تر و ارزان‌تر است. این پیچ و مهره‌ها از آلیاژی تشکیل شده‌اند که حاوی کروم است. حضور کروم در ترکیب این پیچ و مهره‌ها باعث مقاومت آنها در برابر خوردگی می‌شود و کارایی آنها را افزایش می‌دهد. این آلیاژها با بیش از 12% کروم در ترکیب، زنگ نمی‌زنند و در جوهای معتدل، آب شیرین، آب معدن، بخار، اسیدکربنیک، روغن خام، بنزین، خون، الکل، آمونیاک، جیوه، صابون، محلول‌های قند و سایر واکنشگرها عملکرد خوبی دارند. - استحکام:
با افزودن نیکل به آلیاژهای برپایه آهن، قابلیت چکش‌خواری آنها بهبود می‌یابد. خاصیت چکش‌خواری از استینیت اولیه گرفته شده است و حضور کربن و نیتروژن به‌طور مستقیم بر مقاومت این آلیاژها تأثیر می‌گذارد. تنوع در میزان نیتروژن در ترکیب این آلیاژها، کمبود خواص مکانیکی را در آلیاژهای کم‌کربن فولاد ضدزنگ جبران می‌کند. همچنین با افزودن آلومینیوم، تیتانیوم و کلمبیوم به ترکیب فولاد ضدزنگ، می‌توان خصوصیات مکانیکی این مواد را از طریق عملیات حرارتی افزایش داد. ترکیب مخلوط از عناصر سازنده فریت و استینیت در ساختار پیچ و مهره‌های خشکه باعث افزایش استحکام آنها در مقایسه با دیگر انواع اتصالات می‌شود. به همین دلیل، پیچ و مهره‌های خشکه در صنتایج بهبود نیافت. - زیبایی ظاهری:
در برخی مواقع، می‌توان از پیچ و مهره‌های خشکه با گریدهای خاصی که دارای 18% کروم و بدون نیکل هستند، استفاده کرد. این نوع اتصالات، علاوه بر داشتن مقاومت و هزینه کمتر، در زمینه تزیینات نیز کاربرد گسترده‌ای دارند. پیچ و مهره‌های خشکه به دلیل ظاهر جذاب و چشمگیرشان، در صنعت معماری بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اتصالات معمولاً در خودروها، دوربین‌ها، پیشخوان‌ها، لوازم خانگی، ویترین‌ها و محصولاتی که زیبایی ظاهری برای افزایش قابلیت فروش آنها ضروری است، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
